Hội Bách Nghệ - Thiên Thứ Nhì
Hội Bách Nghệ
Thiên Thứ Nhì - Nói Về Phong Tục Hương Đảng
Tổ Chức Nghề Nghiệp Và Tinh Thần Tương Trợ Trong Cộng Đồng
Tổ chức nghề nghiệp
Tương trợ
Sinh lợi
Mở Đầu
“Dân làng thường hay có hội bách nghệ. Hội bách nghệ là bao nhiêu người trong làng làm chung một nghề gì, hoặc thợ mộc, hoặc thợ nề, hoặc thợ sơn, thợ sắt, v.v…”
Hội bách nghệ là một hình thức tổ chức nghề nghiệp trong làng xã Việt Nam thời xưa, thể hiện tinh thần đoàn kết và tương trợ lẫn nhau giữa những người cùng làm một nghề. Đây là tiền thân của các tổ chức nghề nghiệp hiện đại ngày nay.
Cơ Cấu Tổ Chức
Cơ Cấu Lãnh Đạo
Chức Danh
- Người làm nghề nào vào hội ấy
- Cử một người làm trưởng hội
- Hoặc mỗi năm cắt lượt nhau làm trưởng một lần
- Để chứa việc hội
Cơ Cấu Nội Bộ
- Hội cũng đặt ra có đàn anh, có đàn em
- Có người giữ sổ, có người giữ tiền công
- Cũng như một xã hội nhỏ vậy
Hoạt Động Thường Niên
Lễ Ăn Lệ Hàng Năm
- Mỗi năm hội tại nhà trưởng ăn lệ với nhau một kỳ
- Ngày ăn lệ hội to làm bò, hội nhỏ làm lợn
- Trước hết lễ thánh sư
- Rồi thì hội tụ ăn uống chơi bời với nhau
Hỗ Trợ Thành Viên
- Chủ ý hội thì chỉ cốt để liên lạc cái tình ý đồng sự với nhau
- Trong hội ai có việc hiếu, hỉ thì hội cũng có lệ mừng, phúng
- Hoặc là giúp đỡ tiền nong cho nhau
Hoạt Động Kinh Tế
Hoạt Động Sinh Lợi
Mục Đích Kinh Tế
- Hội thường hay lập ra họ mua bán trước là giúp đỡ
- Sau là lấy lời
- Cái lời ấy để làm vốn công của hàng hội
Tái Đầu Tư Và Chia Lợi
- Khi nào nhiều vốn rồi thì hội lại tìm nhiều kế ra mà sinh lời nữa
- Rồi mỗi năm chia cho nhau một đôi chút
Đóng Góp Xã Hội
- Hoặc hàng hội muốn lấy danh tiếng với làng thì cung tiến về sự thần
- Như cúng cái nghi-môn tàu, hoặc cúng cờ cúng tán, cúng áo đại trào, v.v…
- Cúng thứ gì thì đề tên của hội ấy vào thứ ấy, thế là danh giá
Giá Trị Và Ý Nghĩa
Giá Trị Của Hội Bách Nghệ
Bảo Vệ Nghề Nghiệp
Tục ta nghề nào lập hội ấy, một là để giữ gìn công việc cho nhau
Liên Kết Tình Nghĩa
Hai là để liên lạc tình nghĩa với nhau
Tương Trợ Lẫn Nhau
Ba là để bênh vực nhau, cứu giúp nhau
Nhận Xét Và Bài Học
Phê Bình Và Kiến Nghị
Vậy thì cái chủ ý cũng hay, mà lại có thể sinh lợi để làm được sự công ích nữa. Tiếc thay dân trí ta hẹp hòi, chỉ biết có tiền thì lo ngay đến một mảnh danh giá, cúng về dân để lấy cái tên ghi ở trong đồ sự thần, cho ai nấy trông thấy đồ thờ thì lại nhớ đến tên mình, thế cho là vinh hạnh rồi. Giá thử hội nào cũng gây lấy một cái vốn to rồi chung nhau mà mở một nghề buôn bán to tát, hoặc công xưởng gì cho có ích lợi to thì chẳng hay lắm ru?
Bài Học Lịch Sử
Ý Nghĩa Lịch Sử
Hội bách nghệ trong văn hóa làng xã Việt Nam là một hình thức tổ chức nghề nghiệp sớm, thể hiện tinh thần đoàn kết và tương trợ lẫn nhau giữa những người cùng nghề. Đây là tiền thân của các hiệp hội nghề nghiệp hiện đại ngày nay. Tuy nhiên, đáng tiếc là người xưa chỉ biết dùng vốn để tạo danh tiếng thay vì đầu tư vào sản xuất kinh doanh có ích lợi thực tế. Bài học lịch sử này提醒 chúng ta, tổ chức nên chú trọng hơn đến các hiệu quả kinh tế và xã hội thực tế, thay vì chỉ theo đuổi danh tiếng và uy tín.